
Çağımızda beslenme alışkanlıklarının değişmesi, düzenlenmesi ve şekillenmesi her bir birey gibi farklılıklar göstermektedir. İnsanoğlunun, yaşamsal alanlarında uyum sağlayacakları kültür ve yapı arayışları çağlar boyu sürmektedir.
Beslenme düzenlerini biçimlendirme noktasında gün geçtikçe bilinçlenen ve hassaslaşan tüketim alışkanlıkları bu boyutuyla farklı yolların açılmasına neden olmuştur.
Vegan ve Vejetaryen gibi beslenme şekilleri de bu yollardan bazıları olarak karşımıza çıkmaktadır.
İnsanların kaynakları kullanımları noktasında doğal kaynak kullanım biçimleri ile de alakalı olan bu alışkanlıklar gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır.
Hayvancılık sektöründe, hayvan yetiştiriciliğinin kötü şartlarda yapılması, hayvanlara eziyet edilmesi ve bazılarının vahşi metotlarla canice öldürüldüğü görülmekte bu hususlar da hassas tüketicilerde kabul edilemez hale gelmektedir.
1970’ li yıllardan itibaren başlayan vejetaryen yaşam kültürü ayırt edici işaretlemeleri ortaya çıkarmıştır.
1996 tarihi itibarıyla evrensel olarak kullanımı artarak pekiştirilen farklı vegan işaretleri, işletmelerin kendilerini ortaya koymaları ve vegan tüketici ihtiyaçlarını karşılama naktasında büyük rol oynamaktadır.
NSO’ nun 2018 yılında Dünya’ nın ilk Vegan standardı olan NSO-NAP 7' yi yayınlaması ile birlikte, ISQ gerekli çalışmaları yaparak; Vegan Sertifikası ve Vegan Logo Kullandırma Lisansını aynı yıl içerisinde almıştır.
ISQ’ nun yetki aldığı; Vegan Belgesi ve Vegan Etiketi de, ülkemiz için ihtiyaç duyulan eksikliği gidermek amacı ile kuruluşlara çözüm üretmek ve global pazarda farklı yollar açmak için yola çıkmıştır.
Vegan Belgelendirme faaliyetlerinde ISQ Belgelendirme her zaman çözüm ortağı olarak yanınızdadır.
Vejetaryen beslenmenin bir kültür halini aldığı bir türdür.
Fertlerin beslenme ihtiyacını hayvansal menşeli gıda tercih etmeyip bitkisel gıda yapısı ile beslenme biçimlerine “Vegan” ya da “Veganlık” denilmektedir.
Vegan kültüründe beslenme fonksiyonu hayvandan elde edilen et ve süt ile birlikte, yine hayvansal yağlarla üretimi gerçekleştirilen ürünlerin kullanımı doğru bulunmamaktadır. Bu felsefede sağlıklı yaşamak kadar çevresel etiğe uygun beslenmek de önem arz etmektedir.
Başa DönElsie Shrigley ve Donald Watson tarafından 1944 yılında vejetaryen kelimesi türetilerek “Vegan” kelimesi oluşturulmuştur.
Et, süt ürünleri ve yine hayvan kaynaklı yumurta, bal, deri, süet, yün ve ipek vb. ürünlerinde kullanımını yasaklayarak “Veganlık” kültürünün doğmasına sebep olmuşlardır.
Veganlık kültürü bir felsefe haline gelmiş ve bu felsefenin yapı taşları çevre koruma, sağlıklı beslenme, dini inanışlar, sürdürülebilirlik gibi parametrelerden oluşmaktadır. Ayrıca gelişen kültürde hayvanlara saygı felsefenin temelini oluşturmuştur.
Günümüzde sanayi halini alan hayvancılıkta, hayvan yetiştiriciliğinin kötü şartlarda yapılması, hayvanlara eziyet edilmesi ve bazılarının vahşi metotlarla canice öldürüldüğü bilinmekte ve buda hoş karşılanmamakta kabul de edilememektedir.
1985 yılından itibaren farklı Vegan işaretleri uluslararası alanda yaygınlaşmaya başlamıştır. 1996 yılından itibaren küresel olarak artan sayıda kullanımı pekiştirilen farklı vegan sembolleri, kuruluşların kendini ifade etmeleri ve ilgili tüketici taleplerini karşılama konusunda tercih ve işaret kullanımının da da önemli rol oynamıştır.
2018 Yılı itibarı ile NSO-NAP 7 Standardını ve NSO-NAP 7 Vegan Sertifikası logosunu yayınlamıştır.
Günümüzde de küresel olarak NSO-NAP 7 Vegan Etiketi kullanımı yaygınlaşarak devam etmektedir.
Başa DönVegan kültüründe yer alan beslenme unsurları, soya sütü, tofu veya soya sütüyle yapılmış peynir, nişastalı ve patatesli ya da kabakla yapılmış püreler, vegan maya ve soya sütüyle yapılan vegan yoğurdu, vegan burgerler, pizzalar, dondurmalar, kurabiyeler gibi örneklerle açıklanabilir. Bu örnekler çok fazla kombinasyonla çoğaltılabilmekte olup bu ürünlerin diğer ürünlerle tad ve lezzet konusunda çok bir farkı da bulunmamaktadır. Günümüzde vegan tüketimine yönelik ürüne ulaşmak hiç te zor olmamaktadır. Her market ve restoranda uygun gıdalar bulmak neredeyse mümkündür.
Veganlıkta, hayatın doğasında olan diğer yaşamsal yapılar için de oluşturulan piramit yapısı oluşturulmuştur. Bu yapıya beslenme piramidi adı verilmiştir. Beslenme piramidine göre her şeyin temeli su’ dur. Günlük tüketilmesi gereken su miktarı en az 8 ila 10 bardak arasında değişmektedir.
Günlük tüketilmesi gereken diğer gıda ölçütleri de, 3-5 porsiyon sebze ve 3-4 porsiyon meyve ve 6-11 porsiyon tahıl ürünü kısıtlamasız şekildedir.
Et, süt, peynir vb. yerine tüketilen besinlerin 2-3 porsiyon ve orta miktarda, aynı şekilde baklagillerin de yine orta miktarda 2-3 porsiyon yenilmesi de gene ihtiyaçlardan sayılmaktadır. Yağlar, tatlılar ve yemişler çok az miktarda olmak koşuluyla, arada bir tüketilebilmektedir.
Ülkemizde çok yaygın olmayan vegan kültürü bir tarım ülkesi olmamız sebebiyle çok zorluklar çekilmeden sürdürülebilir bir yapı kazanacaktır.
Başa DönHayvansal besinlerden olan et ve et ürünlerinin tüketilmediği bir beslenme metodu ile beslenen fertlere “vejetaryen” denir.
Başa DönVejetaryen kelimesinin kökeni Latince “Vegetus” tan gelir. Et, balık kümes hayvanlarının tüketilmediği süt ürünlerinin ve yumurtanın ise isteğe bağlı olarak tüketildiği beslenme tarzına denir. Kısaca "et yememek" anlamına gelen ve yedi ayrı grup altında farklılık gösteren bir yemek yeme kültürüdür.
Kırmızı et ve tavuk eti yemezler, süt, süt ürünleri, yumurta ve balık yiyebilirler.
Hayvansal olarak sadece kırımızı et yemezler, süt, süt ürünleri, yumurta, tavuk ve balık yiyebilirler.
Hayvan eti yemezler, süt, süt ürünleri ve yumurta yiyebilirler.
Hayvan eti ve yumurta yemezler. Yumurtayı hayatın başlangıç kaynağı olarak gördükleri için tüketilmesini istemezler. Süt ve süt ürünleri yiyebilirler.
Hayvan eti, süt ve süt ürünleri yemezler, yumurta yiyebilirler.
Hayvan eti, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdaları da yemezler. Hayvan ürünlerinden elde edilen giysileri veya eşyaları eşyalar kullanmazlar. Tamamen hayvan dışı bir beslenme ve yaşam sürdürme taraftarlarıdır.
Başa DönISQ yada Dünya’nın farklı ekonomilerinde bu kültürü tescilleyen ve bu yaşam kültürüne fayda sağlayan kuruluşlar mevcuttur. Bu kuruluşlar Vegan kriterleri doğrultusunda üretimin gerçekleşip gerçekleşmediğini denetleyip tescilleyen, kontrol altına alan faaliyetin sertifikasına “ Vegan Belgesi ” denir.
Bu belgelendirme işlemine Lisans/Lisanslama işlemi de denir.
Başa DönBelge almak isteyen üretici kuruluş, bu belge kapsamında ürettiği ürünlerin tüm bileşimlerini ve işleme sırasında kullanılan tüm katkı maddelerini ISQ’ ya bildirmeleri gerekir. Ürün içerik bildirimi ISQ başvuru değerlendirme ekibi tarafından incelemesine müteakip ürünler “vegan” veya “vejetaryen” olarak ayırt edilirler. Yapılan değerlendirme neticesine uyan vegan yada vejetaryen Belgesi süreci işletilir.
Başa DönVegan Belgesi veren ISQ ya da tercih edilecek ilgili başka bir kuruluştan alınır.
Başa DönBaşvuru, denetim ve uygunsuzluk kapatma süreçlerine göre Vegan Sertifikası ya da Vejetaryen Belgesi alımı 2 ila 13 hafta arasında değişmektedir.
Başa DönÜreticide oluşan talep aşamasından sonra Vegan Belgesi veren ISQ ya da tercih edilecek ilgili başka bir kuruluşa başvuru yapılır. Bu başvuru neticesi üretim, ürün içerik ve aşamaları görsel ve deneysel metodlar ile kontrol edilerek uygunluğun sağlandığı durumda Vegan Belgesi alınır.
Başa DönVegan Belgesinde, üretici alt-yapısı, ürün içeriği ve çeşitliliği, üretim proses yapısı ve karmaşıklığı, personel ve tesis çevre fonksiyonlarına bağlı olarak oluşturulan denetim yapısından kaynaklı ISQ denetçi ve sertifika maliyetleri toplam tutarı Vegan Belgesi fiyatıdır.
Başa DönVegan belgesi alan kuruluşlar uygunluğun sürdürülmesinden tamamen kendileri sorumludur ve mükelleftir.
Belgelendirme denetim aşaması harici belgeyi veren firma sorumluluğu bulunmamaktadır.
Başa DönTüm dünyada Vegan sertifikası üretici talepleri doğrultusunda gönüllülük prensibi ile gerçekleştirildiğinden verilen belgeler belgelendirme şartlarına uygun olduğu sürece geçerli kabul edilirler.
Başa DönISQ tarafından denetlenip belge almayı hak eden kuruluşlar ISQ-VEGAN, ISQ-VEJETARYEN Logosunu, Vegan Logo Kullanım Talimatı gereklerince kullanırlar.
Vegan Logo Kullanım Talimatı, ISQ VEGAN/VEJETARYEN belgesi ile beraber üreticiye teslim edilir.
Başa DönVegan kriterlerince kontrol ve belgelendirme aşamaları geçiren her belge geçerliliği tüm dünya da aynıdır. Ancak dünyada yaygınlaşmış, çok fazla belge veren kuruluşların belgesi markalaşmadan ötürü ön plana çıkmaktadır.
Tercih edeceğiniz ISQ VEGAN/VEJETARYEN markası ile tüm dünyada ve pazarlarda ürünleriniz üstün prestije sahip olacaktır.
Başa DönBaşvuru ve Sözleşme aşamasından sonra üretici firma ile ISQ’ nun mutabakat sağladığı tarihte ISQ Denetçisi ürün çeşitliliğine bağlı olarak 1 günden az olmamak kaydı ile denetim gerçekleştirir. Bu denetimde yönetim sistemi, gıda güvenliği , ürün, proses, alt-yapı, çevre ve nihai ürün test raporları ISQ Denetçisi tarafından incelenir. Tespit edilen uygunsuzluklar firmaya bildirilir.
Uygunsuzlukların maksimum 3 ay içerisinde giderilmesi bilgisi ve denetim raporu sunulması ile denetim gerçekleştirilir.
Başa DönÖrnek Vegan Belgesi için tıklayın.
Örnek Vejetaryen Belgesi için tıklayın.
Örnek Vegan Vejetaryen Belgesi için tıklyın.
Başa Dön